.png)
Зүрх судасны өвчлөл үүсгэх эрсдэлтэй ксилитол /XYLITOL/, хоол хүнс, эрүүл мэндийн нэмэлтийн химийн найрлагын сөрөг нөлөө!
- UlziiSaiHAn
- Nov 20, 2024
- 4 min read
“Эрүүл зүрх” төслийн хүрээнд нийслэлийн ХУД-ээс 8083 орчим хүүхэд хамрагдсанаас 1030 хүүхдэд зүрхний цахилгаан бичлэг буюу нэгдүгээр шатлалын үзлэгт өөрчлөлт илэрсэн. Тэдний 15 хүүхэд нь мэс засалд цаг алдалгүй орж тусламж үйлчилгээ авсан бол одоо 20 орчим хүүхэд зүрхний мэс засалд орох шаардлагатай байна гэсэн бөгөөд 2022 оноос эхлүүлж Архангай, Увс, Орхон аймаг, Нийслэлийн Хан-уул дүүргийн 6 настай сурагчдыг хамруулсан ба “Эрүүл зүрх” төслийн хүрээнд үзлэгт хамтрагдсан 15 мянга орчим хүүхдийн 13 хувьд нь зүрхний дамжуулалтын болон бүтцийн ямар нэг өөрчлөлт илэрчээ.
6 настай хүүхдүүдийн зүрх судасны асуудал ийм байгаа бол 7, 8, 9, 10 настай хүүхдүүд ямар байгаа бол. Сүүлийн нийт иргэдийн дунд үүссэн зүрх судасны өвчлөл ихсэх нэг шалтгаан бол зөвхөн вакцин, орчны бохирдлоос гадна бидний хэрэглэж буй хоол хүнсний орц найрлагадахь химийн бодисууд их нөлөөтэй. Сүүлийн үеийн судалгаагаар ихээхэн анхаарал татаж буй химийн хэдэн нэгдэлтэй танилцья.
Бидний өдөр тутамдаа хэрэглэдэг хоол хүнс, ундаа, эрүүл мэндийн нэмэлтүүд ч олон төрлийн химийн нэмэлт найрлагатай байдгийг бид тэр бүр анзаардаггүй. Эдгээр нэмэлт бодисууд нь бүтээгдэхүүнд амт, өнгө нэмж, хадгалах хугацааг уртасгадаг. Гэвч удаан хугацаанд, их хэмжээгээр хэрэглэх нь ямар сөрөг нөлөөтэй болохыг тодорхойлсон судалгаа цөөн байна. Ялангуяа өсөж буй хүүхдэд зориулсан бүтээгдэхүүнд эдгээр найрлагууд хэр аюулгүй вэ гэдэг нь маргаантай хэвээр.
Жишээ нь, Red 40 /Улаан 40/ болон Yellow 5 /Шар 5/ зэрэг хиймэл өнгө оруулагчид нь хоолыг гоёмсог, өнгөлөг болгож харагдуулдаг ч хүүхдийн хэт идэвхтэй байдалд нөлөөлөх магадлалтай. Судалгаанаас үзэхэд, эдгээр нэмэлтүүд нь анхаарал сулрах, хэт идэвхтэй байдлын шинж тэмдгийг (ADHD) нэмэгдүүлэх эрсдэлтэй.
Бас нэг түгээмэл нэмэлт бол эрдэнэ шишийн сироп буюу өндөр фруктозтой сироп. Энэ нь олон төрлийн чихэр, ундаа, боловсруулсан хүнсэнд өргөн хэрэглэгддэг бөгөөд хүмүүс сахарыг орлуулдаг тул эрүүл гэж эндүүрдэг. Гэтэл тогтмол хэрэглэвэл хүүхдүүдийн дунд хэт таргалалт, зүрх судасны асуудал үүсгэх эрсдэлтэй.
Эдгээрийн хажуугаар нэг сонирхолтой нэмэлт бол ксилитол / XYLITOL/. Энэхүү чихэр орлуулагч нь сүүлийн үеийн судалгаанууд урт хугацааны туршид хэрэглэвэл зүрх судасны эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж болзошгүйг харуулж байна.
Ксилитолын талаар илүү дэлгэрэнгүй авч үзвэл, энэ бодис нь жимс, хүнсний ногоо зэрэг байгалийн эх үүсвэрээс гаргаж авдаг чихрийн спирт бөгөөд сахаргүй бохь, чихэр, амттан, эрүүл мэндийн нэмэлт бүтээгдэхүүнд өргөн хэрэглэгддэг. Элсэн чихрээс илүү бага калоритой, цусан дахь сахарын хэмжээнд бага нөлөө үзүүлдэг тул чихрийн шижинтэй хүмүүст илүү тохиромжтой гэж үздэг. Ксилитол нь шүдний эрүүл мэндийг дэмжиж, шүдний цоорлоос сэргийлэх ач тустай гэдгээрээ онцлог.
Гэсэн хэдий ч сүүлийн үеийн судалгаагаар элсэн чихэр орлуулагч болох ксилитол нь зүрх судасны эрүүл мэндэд урьд өмнө нь мэдэгдээгүй эрсдэл үүсгэж болзошгүйг харуулжээ. Кливлендийн клиникийн доктор Стэнли Хазены удирдсан судалгаагаар, ксилитолын өндөр түвшин нь гурван жилийн хугацаанд зүрхний шигдээс болон цус харвалт зэрэг томоохон зүрх судасны эрсдэлийг 50%-иар нэмэгдүүлж байгааг тогтоожээ. Энэхүү дүгнэлт нь 3,000 гаруй өвчтөнийг оролцуулсан ажиглалтын судалгаа болон ксилитолын тромбоцитын үйл ажиллагаанд үзүүлэх нөлөөллийг судалсан туршилтаар батлагдсан байна.
Цусны бүрэлдэхүүн хэсэг болох тромбоцитууд нь цусыг бүлэгнэхэд тусалдаг. Судалгааны багийн өмнөх судалгаагаар эритритол нь тромбоцитуудыг цус бүлэгнэх дохионд илүү мэдрэг болгодог болохыг тогтоожээ. Энэ удаагийн судалгаанд эрдэмтэд хүний тромбоцитуудад ксилитолоор нөлөөлж, ижил үр дүн гарах эсэхийг шалгажээ. Туршилтын дүнд ксилитол нь эритритолтой адил цус бүлэгнэх дохионд тромбоцитуудын мэдрэг чанарыг нэмэгдүүлж байгаа нь тогтоогдсон байна. Түүнчлэн цусан дахь ксилитолын хэмжээ нэмэгдэхэд цусны бүлэгнэлт хурдсаж, судасны бөглөрөл үүсэх нь ажиглагджээ.
Ксилитол ба зүрх судасны эмгэгийн хоорондын холбоог илүү сайн ойлгохын тулд судлаачид хулганад ксилитол тарьж, энэ бодисын зүрх судасны системд үзүүлэх нөлөөг судалжээ. Үүний үр дүнд ксилитол нь тромбоцитын идэвхжлийг мөн адил өдөөж, цусны бүлэгнэлтийг нэмэгдүүлсэн байна. Судлаачид мөн хүмүүсийг ксилитолоор болон глюкозоор /сахар/ амталсан ундаа уух туршилтаар энэхүү механизмыг баталжээ. Ксилитолын ундаа уусны дараа сийвэнд ксилитолын түвшин 1000 дахин өссөн ба түүнтэй зэрэгцэн цусны бүлэгнэлтийн хүчин зүйлийн хэмжээ нэмэгдсэн байна.
“Зүрхний өвчний түүхгүй хүмүүсийн хувьд ч биендэх ксилитолын түвшин ирээдүйд үүсэж болзошгүй зүрх судасны эмгэгийн талаар хэлж байсан” гэж Кливлендийн клиникийн зүрх судасны болон бодисын солилцооны шинжлэх ухааны хэлтсийн дарга, нийтлэлийн ахлах зохиогч доктор Стэнли Хазен хэлжээ.
Мөн түүнчлэн Хазен нь судалгааныхаа үр дүнд ксилитолын эрсдэл нь холестерины эрсдэлээс ч их байгаа нь санаа зовоож байна хэмээн хэлжээ. АНУ-ын Хүнс, эмийн захиргаа /FDA/ хиймэл амт оруулагчдыг хоол хүнс, ундаанд хэрэглэхэд аюулгүй гэж үздэг боловч сүүлийн үеийн судалгааны үр дүнгээс үзэхэд тэдгээр нь зүрхний өвчинд хэрхэн нөлөөлдгийг илүү сайн ойлгоход нэмэлт судалгаа зайлшгүй шаардлагатайг харуулж байна.
Харин Европын холбооны Ксилитол / XYLITOL/ -ийг газтай ундаад хэрэглэхийг хориглосон ба Европын холбооны хүнс хөдөө аж ахуйн байгууллага Ксилитол хэрэглэх дээд хэмжээг хүртэл тогтоож өгсөн байна.
Одоогоор хэмжээнээс хэтрүүлэх нь аюултай тухай дурдсан бол хүүхдийн, нярайн бүтээгдэхүүнд эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүнд хүртэл агуулагдаж байх нь эрсдэл дагуулж болзошгүй юм.
Хэрэглэгчдэд өгөх зөвлөмж
1. Бүтээгдэхүүний найрлагыг сайтар уншиж хэвших
2. Ксилитол агуулсан бүтээгдэхүүнийг хэт их хэрэглэхээс зайлсхийх
3. Байгалийн гаралтай хүнсийг илүүд үзэх
4. Хүүхдийн хүнсэнд онцгой анхаарал хандуулах
Дүгнэлт:
Бидний өдөр тутмын хоол хүнсэнд агуулагдаж буй олон төрлийн нэмэлт найрлагууд нь биед урт хугацааны туршид хор хөнөөл учруулж болзошгүй. Ялангуяа өсөж бойжиж буй хүүхдийн хувьд хэрэглэж буй хоол хүнс нь эрүүл мэндийг дэмжих байгалийн бүтээгдэхүүнээс бүрдсэн байх нь хамгийн чухал. Химийн найрлагаар баяжуулсан, хэт боловсруулсан хүнс нь хүүхдийн биеийн хөгжил, сэтгэцийн эрүүл мэнд, дархлааны системд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй.
Хүүхдийн эрүүл мэндийн тулгуур нь зөвхөн хангалттай шим тэжээлтэй, амин дэмээр баялаг, байгалийн гаралтай хүнсээр бүрдсэн эрүүл хооллолт байх ёстой. Үүнээс гадна, эцэг эхчүүд нэмэлт найрлагуудын ашиг тус, хор уршгийг ойлгож мэдэх нь зүйтэй бөгөөд ингэснээр хүүхдэдээ эрүүл, найдвартай хүнсний сонголтыг хийж өгч чадна.
Хэдийгээр зарим нэмэлт найрлагууд бага хэмжээгээр хэрэглэхэд аюулгүй гэж үзэгддэг ч урт хугацааны туршид тогтмол хэрэглэх нь хүүхдийн бие махбодод нөлөөлж болзошгүй гэдгийг санах хэрэгтэй. Эрүүл хооллолт бол хүүхдийн ирээдүйн сайн сайхан байдлын үндэс суурь юм.
Comments